Exploderende Oosterweelkosten: Vlaamse overheid verliest grip op uitgaven

Op 11 maart jongstleden bracht het Rekenhof aan de hand van een uitgebreid rapport verslag uit voor het Vlaams parlement over de voortgang van het project Toekomstverbond, beter gekend als Oosterweel. Wanneer op basis van dat rapport de totale kost, of de actueel geraamde kost van de hoofdwerken van 7,656 miljard afgezet worden tegen de geraamde eindkost van de hoofdwerken -zoals die uit het financieel model blijkt, met name 10,885 miljard- dan is er nog een te verwachten opwaartse kostendruk van 42%. Wanneer we deze parameter van 42% extrapoleren op de vork van de kost van de totale werken dan bekomen we een vork van 47,9 tot 65,9 miljard als waarschijnlijke eindkost voor de Vlaamse overheid. Dit is verontrustend voor Vlaanderen en noopt tot grote zorg over de financiële haalbaarheid.

Vlaams parlementslid en Antwerps gemeenteraadslid Anke Van dermeersch: “Met een mogelijke eindkost tot 65,9 miljard euro dreigt het Oosterweelproject een financiële tijdbom te worden voor Vlaanderen."

Er is uiteraard ook een te dragen kost voor de stad Antwerpen. Anke Van dermeersch ondervroeg hieromtrent bevoegd schepen voor financiën Koen Kennis (N-VA). Uit zijn antwoord blijkt dat de gedane kosten opliepen tot 52 miljoen euro. Een duidelijk overzicht van het kostenoverzicht en de -raming is er echter niet omdat sommige uitgaven vervat zitten in 'meer globale projecten'. Voorbeelden hiervan zijn de uitgaven voor de fietsinfrastructuur in ruimere projecten van sanering en uitbreiding. Ook de kosten (en dat zijn vooral toekomstige kosten) voor het haventracé zijn -voorlopig- niet voorzien door de stad Antwerpen.

Wanneer de huidige uitgaven geëxtrapoleerd worden op basis van de parameter voor de Vlaamse financiële lasten (het financieel model: kost van de hoofdwerken x 4) dan kan de financiële kost voor de stad oplopen tot ongeveer 200 miljoen, afgerond. Dit is, in meerjarig perspectief, voor de stad haalbaar. Gelet op de exploderende kosten voor de Vlaamse overheid vroeg Anke Van dermeersch of de stad al benaderd was door de Vlaamse overheid om meer kosten voor haar op te nemen, of om voorgenomen uitgaven te verschuiven of te schrappen, dit ter beheersing van de Vlaamse uitgaven. De schepen voor financiën antwoordde dat dit niet het geval is. Ook is er nog niet gesproken over een eventuele voorfinanciering van de stad van uitgaven die ten laste vallen van de Vlaamse overheid. Voor de stad Antwerpen zijn de kosten, op vandaag en met een realistische projectie naar de toekomst, nog steeds haalbaar.

Of dit voor de Vlaamse overheid zo is, is een andere zaak. Daar is grote ongerustheid op zijn plaats, ook omdat de indruk ontstaat dat noch de Vlaamse overheid, noch de opdrachtgever BAM/Lantis de kosten onder controle heeft. Wordt zeker vervolgd.